Zoals bekend zijn tot 1 juni alle evenementen en bijeenkomsten geannuleerd. Overheid en RIVM roepen op om zoveel mogelijk thuis te blijven. “Nog nooit werkten zoveel mensen noodgedwongen thuis, met alle uitdagingen die daarmee gepaard gaan”, aldus de NSVV. De organisatie geeft informatie over de wijze waarop een van die uitdagingen – het realiseren van het juiste licht op de werkplek – beantwoord kan worden.
“Er wordt veel gesproken over de uitdagingen om vergaderingen online te organiseren en om vanuit huis toegang te krijgen tot alle nodige bestanden”, aldus Juliëtte van Duijnhoven,voorzitter Kernteam Indoor van de NSVV. “Qua gezondheid worden er veel adviezen gegeven over een goede werkhouding, de ergonomie van de werkplek en het belang van regelmatig bewegen. Lopen mensen op kantoor nog regelmatig naar de printer, een collega of naar de koffiemachine, thuis gebeurt dit veel minder en een slechte werkhouding kan onder andere leiden tot RSI, rug-, nek- en schouderklachten. Een aspect dat nog niet naar voren is gekomen in de huidige adviezen voor de thuiswerkers is het licht.”
Er is veel onderzoek gedaan en er is nog steeds veel onderzoek gaande naar de effecten van licht op de mens; zowel voor het visueel presteren van de mens als voor de gezondheid van de mens. “Veel van deze onderzoeken vinden plaats in kantooromgevingen. Uit al die onderzoeken blijkt dat het van essentieel belang is dat iedereen een correct verlichte werkplek heeft om taken goed uit te kunnen voeren. Ook de thuiswerker moet een correct verlichte werkplek creëren waarbij alle werktaken goed uit te voeren zijn.”
“De hoeveelheid licht die een thuiswerker op zijn of haar oog krijgt bestaat uit daglicht en kunstlicht”, stelt Van Duijnhoven. “Er is bewezen dat daglicht bijdraagt aan een plezierige omgeving waarin men over het algemeen aangeeft productiever te zijn. Een belangrijke tip voor alle thuiswerkers is: creëer een werkplek vlakbij een raam zodat je een prettig uitzicht hebt waar je vooral veel daglicht kan ontvangen. Is de hoeveelheid daglicht niet genoeg (bijvoorbeeld op een grijze dag of in de avonduren), dan is het noodzakelijk de hoeveelheid licht op de werkplek aan te vullen met kunstlicht.”
Dat betekent niet dat meer licht altijd vanzelfsprekend beter is. “Je kunt namelijk door grote hoeveelheden licht ook verblind worden. Verblinding kan bijvoorbeeld optreden door direct zonlicht, direct kunstlicht, reflecties via verschillende oppervlaktes (denk aan witte muren of bureaus), of reflecties via beeldschermen. Denk na over je kijkrichting ten opzichte van het raam. De optimale werkplek is vaak een plek parallel aan het raam om zo directe verblinding en directe schaduwen te voorkomen. De afstand tot het raam, de kijkrichting en de kunstlichtbronnen die aanwezig zijn in de ruimte zijn vaak eenvoudig aan te passen door de thuiswerker zelf.”
Andere parameters die van invloed kunnen zijn op de hoeveelheid licht op de werkplek zijn onder andere de oriëntatie van het raam vlakbij de werkplek (of je bijvoorbeeld op het noorden of het zuiden uitkijkt), de reflectiefactoren van de wanden, het plafond, en de vloer en de grootte van de ruimte waarin de werkplek zich bevindt. “Deze factoren zijn waarschijnlijk lastiger aan te passen. Momenteel wordt er op de TU Eindhoven onderzoek gedaan naar de optimale werkplek.”
NSVV – samen met Dutch Daylight – geeft de volgende tips voor het licht op de thuiswerkplek:
- Zorg voor voldoende (dag)licht
- Vermijd verblinding
- Creëer een werkplek dichtbij en parallel aan een raam
Referenties:
CBS Statline. (2018). StatLine – Werkzame beroepsbevolking; thuiswerken. https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83258NED/table?ts=1520931397078
Galasiu, A. D., & Veitch, J. A. (2006). Occupant preferences and satisfaction with the luminous environment and control systems in daylit offices: a literature review. Energy and Buildings, 38(7), 728–742. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2006.03.001
NEN (2011). NEN-EN 12464-1:2011 en – NEN.
NOS (2020). Ritme, gezond eten en bewegen: zo blijf je thuis mentaal gezond. https://nos.nl/op3/artikel/2327507-ritme-gezond-eten-en-bewegen-zo-blijf-je-thuis-mentaal-gezond.html
RIVM (2020). Nieuw coronavirus (COVID-19). https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19
Robertson, M. M., Huang, Y.-H., O’Neill, M. J., & Schleifer, L. M. (2008). Flexible workspace design and ergonomics training: impacts on the psychosocial work environment, musculoskeletal health, and work effectiveness among knowledge workers. Applied Ergonomics, 39(4), 482–494. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2008.02.022
RTL (2020). Van online vergaderen tot vpn’s: zo werk je veilig thuis | RTL Nieuws. https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/artikel/5057761/veilig-thuiswerken-vergaderen-vpn-corona
Van Duijnhoven, J. (2019). Personal lighting conditions of office workers; Input for intelligent systems to optimize subjective alertness. PhD dissertation. Eindhoven University of Technology.
