“Alle opleidingen die studenten voorbereiden op een loopbaan in de architectuur zouden het aantal toe te laten studenten flink moeten beperken – zelfs al komen ze niet allemaal in de architectenbranche terecht. De BNA acht een numerus fixus voor deze opleidingen onafwendbaar.”
Dat zegt BNA-voorzitter Willem Hein Schenk in reactie op de vorige week gepubliceerde lijst van opleidingen in het HBO en WO. Daarop kondigt alleen de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft het komend opleidingsjaar een numerus fixus aan. “Het is goed dat de TU Delft strenger selecteert”, aldus Schenk.
“De arbeidsmarkt in de architectenbranche is op dit moment extreem slecht en vooralsnog is er geen zicht op verbetering”, zegt Schenk. “Sinds 2008 is de werkgelegenheid meer dan gehalveerd en elk teken van herstel op korte termijn ontbreekt. Natuurlijk is een opleiding bouwkunde ook nuttig voor andere beroepen en hebben studenten steeds meer een internationale oriëntatie, maar de instroom van nieuwe arbeidskrachten moet beperkt worden. Als we vakmanschap en ondernemerschap op een kwalitatief hoger niveau willen dan is een numerus fixus met selectie aan de poort bij alle architectuuropleidingen een goede weg. Dat biedt de kans om toekomstige studenten Bouwkunde te selecteren op basis van talent en ambitie op gebied van constructie, ontwerp en proces.”
Ook als de crisis ten einde is, verwacht de BNA dat de werkgelegenheid in de branche niet op het niveau van 2008 zal terugkeren. Daaraan zijn debet de te verwachten gematigde economische groei volgens het CPB, demografische ontwikkelingen en een relatief afnemende behoefte aan nieuwe woningen en gebouwen.
Er is inmiddels sprake van een enorme discrepantie tussen vraag en aanbod van arbeidskrachten in de architectenbranche. In dat licht vindt de BNA het dan ook teleurstellend dat de TU Delft tot nu toe de enige aanbieder van architectuuronderwijs is met een numerus fixus. Ook de andere opleidingen architectuur in WO en HBO hebben hierin volgens de BNA een verantwoordelijkheid.
Schenk: “De architect van de toekomst is een andere architect dan we nu kennen. Het vak wordt complexer. Dat leidt tot een uitdagende heroriëntatie op het vak en de vakbeoefening. Goede opleidingen zijn daarom van groot belang. Maar we zullen ook onder ogen moeten zien dat het voor vele jonge mensen zo aantrekkelijke vakgebied van de architectuur op de arbeidsmarkt alleen een rooskleurig perspectief biedt wanneer vraag en aanbod van personeel een gezonde balans kent. Dat is nu niet het geval.”
Bijna veertienhonderd architectenbureaus zijn verenigd in de BNA, de branchevereniging voor Nederlandse architectenbureaus.